Quay lại tất cả

Kỹ thuật làm giàn leo: Tại sao dây kẽm khiến cây "sợ" và giải pháp vật liệu thay thế cho nhà vườn

18 thg 12 2025

Trong mô hình canh tác các loại cây leo giàn như chanh leo, nho, bầu bí hay mướp đắng, hệ thống giàn đóng vai trò như bộ xương sống quyết định 50% năng suất. Tuy nhiên, một nghịch lý tôi thường thấy là bà con rất chịu chi cho phân bón, thuốc thang nhưng lại làm giàn rất tạm bợ hoặc chọn sai vật liệu.

Câu chuyện thường gặp là: Mùa hè nắng gắt, dây leo cứ héo rũ, tay cuốn bị thui đen không bám được vào giàn. Hoặc sau một vụ mưa, giàn sập do dây buộc bị rỉ sét, kéo theo cả vườn cây đang độ thu hoạch đổ sập xuống bùn.

Hôm nay, chúng ta sẽ bàn sâu về yếu tố "Vật liệu làm giàn" – một chi tiết nhỏ nhưng ảnh hưởng trực tiếp đến sinh lý của cây trồng.

1. Tại sao cây leo "kị" dây kim loại?

Theo tập tính sinh học, các loại cây leo dùng tua cuốn để bám vào vật thể và vươn lên. Nhưng tua cuốn của cây rất nhạy cảm với nhiệt độ.

  • Vấn đề nhiệt độ: Vào những ngày hè miền Bắc hay mùa khô Tây Nguyên, nhiệt độ ngoài trời có thể lên tới 40 độ C. Dây kẽm (thép) hấp thụ nhiệt rất nhanh, nhiệt độ bề mặt kim loại có thể vọt lên 60-70 độ C. Khi tua cuốn non nớt của cây chanh leo hay nho chạm vào, nó sẽ bị bỏng nhiệt (cháy), dẫn đến việc cây chùn ngọn, chậm phát triển.

  • Vấn đề rỉ sét: Dây kẽm sau một thời gian sẽ bị oxy hóa. Lớp rỉ sét này giữ nước và bào tử nấm. Khi dây cọ xát vào thân cây tạo ra vết thương hở, nấm bệnh từ dây kẽm sẽ xâm nhập trực tiếp gây ra các bệnh xì mủ, thối dây.

2. Xu hướng chuyển dịch sang vật liệu trơ (Polyester)

Để giải quyết bài toán "bỏng nhiệt" và "rỉ sét", nông nghiệp hiện đại đang chuyển sang dùng các loại dây cáp nhựa chuyên dụng (nhựa PET/Polyester).

Khác với dây cước thả diều (cước trắng) thường giòn và dễ mục dưới nắng, dòng dây nhựa làm giàn leo chuyên dụng (như loại DGT-10) có tính chất trơ hoàn toàn.

Qua thực nghiệm tại các vườn chanh leo xuất khẩu, tôi nhận thấy loại dây này có 3 ưu điểm kỹ thuật đáng tiền:

  1. Cách nhiệt: Dù trời nắng gắt, sờ tay vào dây vẫn mát. Điều này giúp tua cuốn của cây bám rất chặt, phát triển tự nhiên mà không bị stress nhiệt.

  2. Bề mặt trơn nhẵn: Không giữ nước, không bám rong rêu, loại bỏ nơi trú ngụ của nấm bệnh.

  3. Độ bền lực: Khả năng chịu tải của nó rất đáng nể. Một sợi dây nhựa kỹ thuật này có thể chịu lực kéo đứt tương đương dây thép cùng đường kính nhưng trọng lượng lại nhẹ hơn 80%, giảm tải trọng đè lên các cột trụ.

3. Bài toán kinh tế và cách chọn cỡ dây

Nhiều bà con khi cầm cuộn dây nhựa lên thấy nhẹ thì sợ "không ăn thua". Nhưng thực tế, đây là bài toán tối ưu chi phí rất hay.

Dựa trên thông số kỹ thuật của các dòng dây phổ biến hiện nay, ví dụ như quy cách đóng gói 10kg/cuộn, bà con có thể tính toán định mức sử dụng rất dôi:

  • Loại đường kính 2.0mm: Một cuộn 10kg dài tới 2.000 mét. Loại này cực kỳ kinh tế để làm giàn cho các cây thân nhẹ như mướp, dưa chuột, hoa thiên lý.

  • Loại đường kính 3.0mm - 3.5mm: Một cuộn dài từ 750m - 1.000 mét. Đây là cỡ dây chuẩn để làm dây cái (dây chịu lực chính) cho chanh leo, nho hạ đen hoặc gấc – những loại cây có sinh khối lớn và nặng.

So với dây kẽm, giá thành tính trên mét dài của dây nhựa rẻ hơn khoảng 30-40%. Quan trọng hơn là độ bền thời tiết lên tới 5-7 năm, nghĩa là trồng xong cây lưu niên vẫn chưa phải thay giàn.

 

Lời khuyên cuối cùng

Làm nông là xác định "ăn đời ở kiếp" với cái vườn. Việc đầu tư hệ thống giàn bài bản ngay từ đầu bằng vật liệu chuyên dụng không chỉ giúp cây khỏe, ít bệnh mà còn giúp bà con ngủ ngon mỗi khi nghe tin bão về, không phải lo nơm nớp chuyện sập giàn như dùng tre nứa hay dây kẽm rỉ sét.

Chúc bà con có một hệ thống giàn vững chãi và mùa màng bội thu.

 

Quang Luân

Thông tin liên hệ
- Hotline : (+84) 0965 524 005
- Kinh Doanh 1 : 0971 454 147
- Kinh Doanh 2 : 0348 233 006
- Kinh Doanh 3 : 0867 710 895
- Kinh Doanh 4 : 0347 944 005
- Kinh Doanh 5 : 0347 667 006
- Kinh Doanh 6 : 0383 224 005
- Kinh Doanh 7 : 0395 767 006
- Tp. HCM : (+84) 0904 746 368
- Kỹ Thuật : (+84) 0985 256 637
- Email : kinhdoanh@thapxanh.com
- Website : https://thapxanh.com
- Facebook : https://www.facebook.com/thapcayxanh
- Twitter : https://twitter.com/ThapXanh
- Youtube : https://www.youtube.com/c/thapxanhtv